Kempes » Specials » Olympische winterspelen

Helden van de Olympische Winterspelen, 1924-2010

Sinds 1924 zijn de Olympische Winterspelen in totaal al 21 keer gehouden. Dat heeft een flink aantal roemruchtige prestaties opgeleverd, en een flink aantal beroemde Olympische helden. In deze special aandacht voor de grootste helden van die bijna honderd jaar. Van Eric Heiden tot Toni Sailer, en van Björn Daehlie tot Ard Schenk.

Helden van de Winterspelen

De Olympische Winterspelen maakten hun debuut als afzonderlijk evenement in 1924. Daarvoor stond een enkel onderdeel, zoals kunstrijden (1908 en 1920) en ijshockey (1920), al eerder op het programma van de Zomerspelen.
De eerste editie in Chamonix werd pas achteraf officieel als Olympische Spelen erkend, daarna bleef het evenement altijd het kleine broertje van de Zomerspelen. Logisch, omdat de Zomerspelen veel meer verschillende sporten herbergen, en omdat veel meer landen eraan deelnemen. Dat wil zeker niet zeggen dat bijna honderd jaar Winterspelen ook slechts weinig uitmuntende sportprestaties heeft opgeleverd. Verre van zelf. In alle disciplines zijn voldoende Olympische helden te noemen. De een wereldberoemd in Nederland en België, de ander wat minder. De een uit een ver, nostalgisch verleden, de ander nog vers in het geheugen. Hieronder alvast een kort overzicht van de helden van de belangrijkste sporten van de Olympische Winterspelen. Lees voor meer informatie de artikelen per editie, voornamelijk bestaande uit korte biografieën van deze sporthelden.

Schaatsen

Schaatsen is dé sport waarin Nederland een woordje meespreekt, met onder andere Ard Schenk, Atje Keulen-Deelstra, Piet Kleine, Yvonne van Gennip, Gianni Romme, Marianne Timmer en Sven Kramer. Maar natuurlijk hebben liefhebbers ook genoten van Hjalmar Andersen, Clas Thunberg, Eric Heiden, Johann Olav Koss, Bonny Blair en Gunda Niemann, om er slechts een paar te noemen.

Alpine skiën

Nederland heeft meestal geen deelnemers aan het alpine skiën. Niet gek, helden van deze disciplines wonen meestal in een gebied waar vijf, zes maanden per jaar sneeuw ligt en ze elke dag kunnen trainen. De Oostenrijker Toni Sailer, de Fransman Jean-Claude Killy, de Zweed Ingmar Stenmark, de Italiaan Alberto Tomba en de Noor Kjetil André Aamodt zijn slechts een paar namen van skiërs die bijzondere prestaties hebben geleverd tijdens de Olympische Winterspelen. Bij de vrouwen haalden onder andere de Zwitserse Vreni Schneider, de Kroatische Janica Kostelic en de Duitse Katja Seizinger de voorpagina.

Langlaufen

Op de Olympische Winterspelen heerst Scandinavië samen met de voormalige Sovjet Unie vanaf het begin bij het langlaufen. De sporter met de meeste Olympische medailles op de Winterspelen aller tijden is de Noor Björn Dæhlie, bij de vrouwen is Ljoebov Jegerova uit Rusland het meest succesvol van allemaal. Daarachter bevinden zich nog een aantal legendarische sporters, zoals Larissa Lazoetina (Rusland), Thomas Alsgaard (Noorwegen), Raisa Smetanina (Sovjet Unie), Gunde Svan (Zweden) en Thomas Wassberg (Zweden).

Kunstrijden

Bij kunstrijden op de schaats denkt iedereen in Nederland meteen aan Sjoukje Dijkstra. Maar Sonja Henie en Katarina Witt, beide vrouwen met de allure van een steractrice uit Hollywood, zijn ook nog steeds beroemd. Net als het magistrale paar Jayne Torvill and Christopher Dean, de Amerikaan Dick Button of zijn landgenoot Tara Lipinski, in 1998 de jongste individuele gouden medaillewinnaar op de Winterspelen ooit.

IJshockey

IJshockey op de Olympische Spelen kent twee superlanden: Canada en de Sovjet Unie. Beide teams beheersten decennia lang de WK's en de Olympische Spelen. Maar tussendoor zorgde het Amerikaanse team in 1960 en in 1980 tweemaal voor een gigantische verrassing. Na 1992 is de strijd - door het uiteenvallen van de Sovjet Unie - weer veel opener en hebben Canada en Zweden elk twee keer gewonnen, Tsjechië een keer.
De Olympische helden van Vancouver 2010

De Olympische helden van Vancouver 2010

Het altijd enthousiaste sportland Canada mag in 2010 voor de tweede keer, nu in Vancouver, de Olympische Winterspelen organiseren. Kandidaat Pyeongchang in Zuid-Korea moet nog tot 2018 wachten, kandid…
De Olympische helden van Turijn 2006

De Olympische helden van Turijn 2006

Vijftig jaar na Cortina d’Ampezzo is Italië eindelijk weer aan de beurt om de Olympische Winterspelen te organiseren. In een nieuwe, meer fraudebestendige manier van kiezen won Turijn het in de ‘final…
De Olympische helden van Salt Lake City 2002

De Olympische helden van Salt Lake City 2002

Nadat Salt Lake City de organisatie van 1998 door de vingers ziet glippen, willen ze voor de volgende keer zeker zijn. IOC-leden worden daarvoor omgekocht met reisjes, banen voor familieleden en zelfs…
De Olympische helden van Nagano 1998

De Olympische helden van Nagano 1998

In de strijd om de organisatie wint het Japanse Nagano het van onder andere Salt Lake City en het Spaanse Jaca. Als organiserend land doet Japan het zeker niet slecht, met in totaal vijf keer goud bij…
De Olympische helden van Lillehammer 1994

De Olympische helden van Lillehammer 1994

Het voornemen uit 1986 om de Zomer- en Winterspelen uit elkaar te halen heeft als gevolg dat 1994 – na 1992 – opnieuw een Olympische winter is. Dat maakt dit evenement in het Noorse Lillehammer niet p…
De Olympische helden van Albertville 1992

De Olympische helden van Albertville 1992

Er is flink veel belangstelling voor de organisatie van de Winterspelen in 1992. Maar liefst zeven steden stellen zich kandidaat. In de eerste stemronde gaat het Bulgaarse Sofia nog aan kop, maar in d…
De Olympische helden van Calgary 1988

De Olympische helden van Calgary 1988

Voor 1988 moeten de meeste deelnemers weer de oceaan over, richting Canada. Calgary wint de nominatie, voor het Zweedse Falun en het Italiaanse Cortina d’Ampezzo, dat in 1956 al organisator was. Het i…
De Olympische helden van Sarajevo 1984

De Olympische helden van Sarajevo 1984

Voor het eerst vinden de Olympische Winterspelen in 1984 in Oost-Europa plaats. Het Joegoslavische Sarajevo wint het in de kandidaatstelling van de Japanse en Zweedse opties. Joegoslavië had tot dan a…
De Olympische helden van Lake Placid 1980

De Olympische helden van Lake Placid 1980

Na 1932 probeert Lake Placid vanaf 1962 om opnieuw de Olympische Winterspelen te mogen organiseren. Dat lukt uiteindelijk in 1980, met Vancouver als enige tegenkandidaat. De Amerikanen trekken er een…
De Olympische helden van Innsbruck 1976

De Olympische helden van Innsbruck 1976

Natuurlijk was het niet de bedoeling dat Innsbruck, na 1964, al opnieuw de Olympische Winterspelen zou organiseren. Denver in Colorado wordt al aangewezen in 1970, maar in een referendum eind 1972 spr…
De Olympische helden van Sapporo 1972

De Olympische helden van Sapporo 1972

In 1972 werden de Olympische Winterspelen in Azië gehouden, in het Japanse Sapporo (3 tot en met 13 februari). Die stad was al eerder voor 1940 uitgekozen, maar toen gooide de Tweede Wereldoorlog roet…
De Olympische helden van Grenoble 1968

De Olympische helden van Grenoble 1968

Vierenveertig jaar na Chamonix werden de Olympische Winterspelen weer in Frankrijk gehouden. Grenoble won deze uitverkiezing overigens maar nipt van het Canadese Calgary. Dankzij tv-uitzendingen van A…
De Olympische helden van Innsbruck 1964

De Olympische helden van Innsbruck 1964

Voorafgaand aan de Winterspelen vielen twee doden te betreuren. De Engelse rodeler Kazimierz Skrzykecki en de Australische skiër Ross Milne overleden tijdens de trainingen. De Winterspelen gingen vanz…
De Olympische helden van Squaw Valley 1960

De Olympische helden van Squaw Valley 1960

Vanwege de specifieke omstandigheden die nodig zijn voor de wedstrijden, worden de Olympische Spelen vaak in kleinere steden georganiseerd. Het ski-oord Squaw Valley (dichtbij Lake Tahoe in de Amerika…
De Olympische helden van Cortina d'Ampezzo 1956

De Olympische helden van Cortina d'Ampezzo 1956

De Olympische Winterspelen werden in 1956 voor het eerst in Italië gehouden. Opvallend was verder dat Duitsland met een eenheidsteam deelnam, dus met West-Duitse en Oost-Duitse sporters, en met sporte…
De Olympische helden van Oslo 1952

De Olympische helden van Oslo 1952

Voor de tweede Winterspelen na de oorlog werd voor het Noorse Oslo gekozen. Op het skiën na (113 kilometer verderop in Norefjell) werden alle onderdelen in én in de directe omgeving van de Noorse hoof…
De Olympische helden van St. Moritz 1948

De Olympische helden van St. Moritz 1948

Slechts twintig jaar na de eerste keer mocht St. Moritz de Olympische Winterspelen al voor de tweede keer organiseren. Een belangrijke reden daarvoor was dat er net na de oorlog weinig financiële midd…
De Olympische helden van Garmisch-Partenkirchen 1936

De Olympische helden van Garmisch-Partenkirchen 1936

Vier jaar na Lake Placid keerden de Olympische Winterspelen weer terug in Europa. 1936 was de derde (en tevens laatste) keer dat Winter- en Zomerspelen in hetzelfde land werden gehouden. Hoewel de Win…
De Olympische helden van Lake Placid 1932

De Olympische helden van Lake Placid 1932

In 1932 werden de Olympische Winterspelen voor het eerst buiten Europa georganiseerd. Niet onlogisch, maar het zorgde wel voor een daling in het aantal deelnemende landen aan deze Spelen. Zo besloot o…
De Olympische helden van St. Moritz 1928

De Olympische helden van St. Moritz 1928

Eigenlijk had Nederland de eer om de Olympische Winterspelen te mogen organiseren, omdat aan Amsterdam de Zomerspelen van 1928 waren toegekend. Maar zonder bergen en meestal zonder sneeuw was dat niet…
De Olympische helden van Chamonix 1924

De Olympische helden van Chamonix 1924

De allereerste Olympische Winterspelen vonden plaats in het Franse Chamonix, van 25 januari tot 4 februari 1924. Al op eerdere Olympische Spelen werd een aantal wintersporten beoefend, met name kunstr…
Gepubliceerd door Kempes op 10-12-2013, laatst gewijzigd op 08-02-2014. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • http://www.schaatsstatistieken.nl
  • http://www.olympics30.com/
  • http://www.olympischsporterfgoed.nl/cms/showpage.aspx?id=9826
  • Het Groot Guinness Olympische Spelen Boek (1983), Stan Greenberg. Utrecht, Luitingh BV, ISBN 90-245-0818-5
  • www.iifh.com
  • http://www.sportuitslagen.org